Muzeum Historyczne w Białymstoku, ul. Warszawska 37
14 września godz. 15.00
Wykład Brama Warszawska w Białymstoku
Ulica Warszawska jest jedną z najstarszych ulic Białegostoku. Jej początki sięgają wieku XVIII, kiedy dominium białostockie należało do rodu Branickich herbu Gryf. Nazywała się wówczas Nowe Miasto, a jej wylot zamykała murowana Brama, zwana Warszawską. Brama strzegła wjazdu z traktu warszawskiego prowadzącego ze stolicy kraju przez Brańsk i Bielsk do miasta i rezydencji Branickich.
XVIII, kiedy dominium białostockie należało do rodu Branickich herbu Gryf. Nazywała się wówczas Nowe Miasto, a jej wylot zamykała murowana Brama, zwana Warszawską. Brama strzegła wjazdu z traktu warszawskiego prowadzącego ze stolicy kraju przez Brańsk i Bielsk do miasta i rezydencji Branickich.
W 2012 roku podczas nadzoru archeologicznego na ulicy Warszawskiej, na wysokości budynków nr 55 i 44, Irena Taranta z Muzeum Podlaskiego w Białymstoku odkryła relikty solidnych fundamentów kamienno-ceglanych, spiętych łukiem konstrukcyjnym, będących zapewne przykładem fundowania arkadowego stosowanego na gruntach słabych i bagnistych. Na nich wzniesiono mury piętrowej Bramy Warszawskiej ze sklepionym przejazdem w dolnej kondygnacji.
Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim, ul. Adama Mickiewicza 45
14 września godz. 15.00
Ratusz w czasie – podróż przez wieki
W ramach 33. edycji Europejskich Dni Dziedzictwa, która odbędzie się we wrześniu 2025 roku pod hasłem „W stronę architektury. Młode dziedzictwo”, zapraszamy mieszkańców i gości na wyjątkowe wydarzenia celebrujące bogactwo lokalnej historii i barokowego piękna.
Pierwszym będzie spacer historyczny po bielskim Ratuszu z muzealnym przewodnikiem, który odkryje przed Wami tajemnice jednego z najbardziej okazałych przykładów miejskiej architektury barokowej. Ratusz, od ponad dwóch wieków wpisujący się w krajobraz Bielska Podlaskiego, to swoisty pomost między przeszłością a współczesnością miasta.
Kolejnym wydarzeniem będzie kameralna wystawa, prezentacja pt.: „Ratusz w czasie – podróż przez wieki”. W przestrzeni muzealnej zaprezentujemy unikatowe materiały archiwalne: najstarsze fotografie, oraz współczesne plany budynku zaprojektowanego przez Jana Sękowskiego – nadwornego architekta hetmana wielkiego koronnego Jana Klemensa Branickiego.
Miłośnikom sztuki przygotowaliśmy kreatywne warsztaty graficzne, podczas których będzie można własnoręcznie tworzyć prace nawiązujące do motywów architektury barokowej – z nutą współczesnej interpretacji.
Szczegóły programu oraz godziny wydarzeń już wkrótce. Dołącz do nas – odkrywaj, twórz i dziedzicz!
Muzeum Ikon w Supraślu, ul. Klasztorna 1
14 września godz. 11.00
Architektura w ikonografii
Spotkanie odbędzie się na wystawie czasowej „Uskrzydleni posłańcy – byty anielskie w ikonografii”, gdzie na przykładzie prezentowanych zabytków będzie można prześledzić sposoby przedstawiania elementów architektury w ikonach w różnych okresach i tradycjach ikonograficznych: począwszy od przykładu repliki ikonograficznej i rekonstrukcji XVII-wiecznych carskich wrót z cerkwi pw. Zaśnięcia NMP w Czyżach, po XIX-wieczne wizerunki szkoły wietkowskiej.
Prowadzenie: Anna Motowicka, Kustoszka Muzeum Ikon w Supraślu
21 września 2025, godz. 11.00
Ikonografia we wnętrzach cerkiewnych
Spotkanie odbędzie się na wystawie czasowej „Uskrzydleni posłańcy – byty anielskie w ikonografii”, gdzie począwszy od repliki ikonograficznej ikon Jerzego Nowosielskiego z carskich wrót z cerkwi pw. Narodzenia NMP w Gródku, zostaną omówione różne przykłady zrealizowanych i niezrealizowanych projektów wystroju malarskiego podlaskich świątyń, których autorem lub współautorem był Jerzy Nowosielski.
Prowadzenie: Ewa Zalewska, Kustoszka Muzeum Ikon w Supraślu
Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego, ul. Świętojańska 17
20 września 2025 r., godz. 11.00 – zajęcia dla dzieci w wieku 4-6 lat wraz z opiekunami21 września 2025 r., godz. 11.00 – zajęcia dla dzieci w wieku 7-12 lat wraz z opiekunami
Dobry adres Świętojańska 17
Zapraszamy na zajęcia interaktywne o architekturze drewnianej dawnego Białegostoku z willą przy Świętojańskiej 17 w roli głównej.
Spacerując po białostockim Parku Planty trudno nie zauważyć sąsiadującej z nim pięknej willi, która jest dziś perełką architektury drewnianej miasta. Rezydencję zbudowano pod koniec XIX w. dla carskiego generała, który zgodnie z panującą w tym czasie modą, urządził ją w stylu eklektycznym. Jej wnętrze ciągle zachwyca, a od patrzenia na bogato zdobione sufity może zakręcić się w głowie! Dziś to siedziba Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego z ekspozycją rzeźb tego wybitnego artysty, a dawnej? Zapraszamy na niezwykłą podroż w czasie do przedwojennego Białegostoku!\
Prowadzenie: Anna Malesińska
Liczba uczestników: 12 osób + opiekunowie
Czas trwania zajęć: ok. 90 min.
Koszt: wstęp bezpłatny
Informacje i zapisy: tel. 509 336 862
Ratusz w Białymstoku, Rynek Kościuszki 10
13 września 2025 r., godz. 11.00 – zajęcia dla dzieci w wieku 5-12 lat wraz z opiekunami14 września 2025 r., godz. 11.00 – zajęcia dla dzieci w wieku 5-12 lat wraz z opiekunami
Pejzaże Białegostoku w malarstwie Mikołaja Wołkowyckiego.
W ramach tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa zapraszamy wszystkie rodziny na weekendowe zajęcia poświęcone twórczości Mikołaja Wołkowyckiego – wybitnego malarza pejzażysty związanego z regionem Podlasia.
Spotkanie rozpoczniemy od zwiedzania wystawy, na której będzie można podziwiać szeroki przekrój twórczości artysty, który zasłynął z nastrojowych pejzaży przyrody – zwłaszcza jego rodzinnej Białowieży. W jego pracowni przy ul. Piłsudskiego w Białymstoku powstawały jednak także weduty- malarskie wizerunki miasta. To na nich skupimy się podczas zwiedzania i staną się one punktem wyjścia do działań twórczych.
W części warsztatowej uczestnicy chwycą za pędzle i stworzą własne wizerunki miasta. Zobaczymy jak zmieniła się architektura miejsc, które malował Wołkowycki blisko 50 lat temu i spróbujemy utrwalić na płótnie współczesne widoki Białegostoku.
Prowadzenie: Anna Charabin
Liczba miejsc: 10 osób + opiekunowie
Czas trwania zajęć: ok. 90 min.
Koszt: wydarzenie bezpłatne, organizowane w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa.
Informacje i zapisy: tel. 516 141 960
Muzeum Fotografii Wiktora Wołkowa w Turośni Kościelnej, ul.Lipowa 4
14 września 2025 r., godz. 10.00
SloWołkow PhotoWalk – spacer fotograficzny
Muzeum Fotografii Wiktora Wołkowa w Turośni Kościelnej Oddział Muzeum Podlaskie w Białymstoku organizuje cykliczne, fotograficzne spotkania plenerowe pod nazwą „SloWołkow PhotoWalk”. Wydarzenia kierowane są do wszystkich chętnych zainteresowanych fotografią i wykonywaniem zdjęć, bez względu na stopień zaawansowania.
W ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2025 rok – „W stronę architektury. Młode dziedzictwo” chcemy zorganizować wrześniowy „SloWołkow PhotoWalk” pod hasłem Turośń „Kościelna wczoraj i dziś”. Podczas spaceru zwrócimy uwagę na różnorodność architektury tej miejscowości. Przyjrzymy się jak zmieniała się na przestrzeni kilkuset lat. Utrwalimy na zdjęciach to jak wygląda obecnie, w 2025 roku.
Na spacer zabierzemy ze sobą aparat otworkowy (camera obscura). Ów prosty przyrząd optyczny dał początek wynalazkowi fotografii i był pierwowzorem aparatu fotograficznego. Camera obscura to zaciemnione pudełko z małym otworem, przez który wpadające światło na przeciwległą ściankę daje odwrócony obraz otoczenia. Jeżeli na tej ściance umieścimy materiał światłoczuły, możemy tym sposobem wykonać zdjęcie. Podczas spaceru każdy z uczestników będzie miał możliwość zrobienia zdjęcia tym prostym sprzętem.
Turośń Kościelna to wieś gminna o bogatej historii. Najstarsze wzmianki o Turośni Kościelnej pochodzą z XVI wieku. Obecnie w miejscowości znajdują się m.in. dwie zabytkowe barokowe osiemnastowieczne budowle – Kościół Świętej Trójcy oraz zabytkowy pawilon dworski nazywany też pawilonem myśliwskim, w którym ma swoją siedzibę Muzeum Fotografii Wiktora Wołkowa. Turośń Kościelna to mieszanka starszej i nowszej architektury. Część XX-wiecznej zabudowy mieszkalnej posadowiona jest w malowniczym otoczeniu przydomowych ogródków. Niektóre domy drewniane posiadają interesujące zdobienia charakterystyczne dla tego rejonu Polski. W miejscowości można również znaleźć sporo budowlanych reliktów typowych dla epoki PRL. Jest oczywiście obecna także współczesna architektura – miejscowość szybko się rozbudowuje. Ta mieszanka architektoniczna sprawia, że Turośń Kościelna to znakomita przestrzeń do fotografowania i rozmów o historii.
Liczba uczestników: 12 osób
Czas trwania ok. 3 godz.
Prowadzący: Piotr Łukaszuk
Muzeum w Tykocinie, ul. Kozia 2
14 września 2025 r., godz. 15.00
Tykocin w czasach Olbrachta Gasztołda z perspektywy źródeł historycznych
Tykocin to niewielkie miasto leżące na terenie Podlasia. Od roku 1433 jego dzieje i rozwój na ponad stulecie związane były z litewskim rodem Gasztołdów. Nadanie Tykocina wraz z pobliską wsią Złotorią i okręgiem Łopuchowo stało się zaczątkiem rozległego kompleksu dóbr możnowładczych na granicy z Koroną. W 1542 roku ziemie te prawem kaduka przeszły na rzecz króla polskiego Zygmunta I Starego, otwierając kolejny etap w rozwoju ośrodka.
W referacie zaprezentowany zostanie obecny stan wiedzy na temat działalności Gasztołdów w Tykocinie, zwłaszcza za czasów najaktywniejszego przedstawiciela tej rodziny – Olbrachta (1470-1539). Przedstawione zostaną czynniki, inwestycje i przedsięwzięcia kształtujące lokalną strukturę społeczną, sytuację gospodarczą i religijną. Informacji o tym dostarczają liczne przekazy ze źródeł pisanych. Przekazy te zostaną również rozszerzone o wnioski płynące z badań archeologicznych.
W charakterze prelegenta wystąpi dr Michał Sierba – doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, były pracownik naukowy Zakładu Atlasu Historycznego i Zakładu Słownika Historyczno-Geograficznego Ziem Polskich w Średniowieczu w Instytucie Historii im. T. Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, a także placówek muzealnych na terenie miasta Łodzi. Obecnie niezależny badacz i nauczyciel. Zainteresowania naukowe: historia Podlasia w XV-XVIII w., dzieje społeczno-gospodarcze I Rzeczypospolitej, historia miast w epoce nowożytnej, edytorstwo historyczne i muzealnictwo. Autor książki „Radziwiłłowskie dobra Orla (1585-1695)” (Białystok 2017), edycji źródłowych „Lustracja województwa podlaskiego 1602 roku”, (Warszawa 2017), „Inwentarz starostwa tykocińskiego z 1571 r.” (Białystok 2024), a także ponad 40 artykułów w liczących się periodykach naukowych.
Wykład został przygotowany w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa oraz cyklu spotkań historycznych z okazji jubileuszu 600 lecia nadania praw miejskich Tykocinowi
Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim, ul. Adama Mickeiwicza 45
14 września 2025 r., godz. 15.00
Ratusz w czasie – podróż przez wieki
W ramach 33. edycji Europejskich Dni Dziedzictwa, która odbędzie się we wrześniu 2025 roku pod hasłem „W stronę architektury. Młode dziedzictwo”, zapraszamy mieszkańców i gości na wyjątkowe wydarzenia celebrujące bogactwo lokalnej historii.
Spacer historyczny po bielskim Ratuszu z muzealnym przewodnikiem, który odkryje przed Wami tajemnice jednego z najbardziej okazałych przykładów miejskiej architektury barokowej. Ratusz, od ponad dwóch wieków wpisujący się w krajobraz Bielska Podlaskiego, to swoisty pomost między przeszłością a współczesnością miasta.
Kolejnym wydarzeniem będzie kameralna wystawa, prezentacja pt.: „Ratusz w czasie – podróż przez wieki”. W przestrzeni muzealnej zaprezentujemy unikatowe materiały archiwalne.
