Zabytkiem miesiąca w sierpniu jest obraz Anioł ze sceny Zwiastowania, twórca nieznany, Rzeczpospolita Obojga Narodów (?), ok. poł. XVIII w., płótno, olej, 70 x 51 cm, Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki, ZKn W-PZS 3243
Przedstawienie archanioła Gabriela zyskuje w tej kompozycji wysmakowaną intymność. Postać zwrócona en trois quarts w lewo, z subtelnie zarysowanymi rysami twarzy i lilią w dłoni, odwołuje się do apokryficznych opisów oraz późnobarokowej secesji formy, harmonizując czystość symboliki z anielskim wdziękiem.
Paleta ograniczona do łagodnych tonów i precyzyjne modelowanie światłocienia przywodzi na myśl dojrzały włoski barok, który rezygnował z dramatycznych kontrastów na rzecz pogodnej, wyważonej gradacji tonów. Miękko spływające fałdy antycznego stroju Gabriela kreślą finezyjną grę faktur, zachowując zarazem równowagę między naturalizmem a duchową głębią narracji.
Oznaczenia na krośnie – papierowa nalepka z cyfrą „1”, numer zapisany w kolorze czerwonym „20188”, adnotacja „Nr 17 Kossakowski” oraz przekreślone „14 a” – dokumentują przynależność obrazu do kolekcji hrabiów Kossakowskich. Dzięki archiwalnym fotografiom pałacu w Brzostowicy Wielkiej wiemy, że dzieło to było jednym z wielu artefaktów zagrabionych przez okupanta radzieckiego z podlaskich rezydencji. Wystawa Milczące obrazy – opowieść o dziełach wywiezionych z Białegostoku, otwierana 5 września, odtwarza kolejne etapy tej historii: brutalny rabunek, ukrywanie skarbów przez konspiratorów podczas wojny oraz powojenne wysiłki muzealników, by odzyskać i przywrócić je polskiemu dziedzictwu.