W młodszym okresie przedrzymskim Europa Środkowa, a także ziemie dzisiejszej Polski północno-wschodniej, znalazły się w kręgu oddziaływań Celtów i kultury lateńskiej.
Badania archeologiczne prowadzone w międzyrzeczu środkowego Bugu i Narwi przyniosły odkrycie osadnictwa ludności zlatenizowanych kultur: przeworskiej (II w. p.n.e. – 2. poł. II/III w. n.e.), zarubinieckiej (II w. p.n.e. – I w. n. e.) oraz ślady kultury jastorfskiej (III/II w. p. n.e. – pocz. n.e.). Wielokulturową mozaikę młodszego okresu przedrzymskiego uzupełniają na Podlasiu formacje nawiązujące do niezlatenizowanego, wschodnioeuropejskiego kompleksu kultur strefy leśnej z ceramiką kreskowaną. Prawdopodobnie na ślady obiektu kultowego ludności kultury ceramiki kreskowanej natrafiono w dolinie rzeki Białki w okolicach białostockich Bacieczek.
Osady lokowane były na terasach większych dolin rzecznych i nad mniejszymi ciekami (Wierzchuca Nagórna, Puszcza Białowieska). Najlepiej rozpoznane archeologicznie są cmentarzyska ludności kultury przeworskiej. Nekropole zakładano na piaszczystych wydmach, w pobliżu wód (Arbasy, Krupice, Osnówka). Zmarłych grzebano w obrządku ciałopalnym, składając skremowane szczątki bezpośrednio w jamie, rzadziej deponując je w urnach. Do grobów wkładano żelazne elementy uzbrojenia, niekiedy rytualnie zgięte: groty broni drzewcowej, noże bojowe, szydła, krzesiwa, igły, wzorowane na celtyckich żelazne i brązowe fibule do spinania szat, gliniane przęśliki i naczynia.
W zbiorach naszego Muzeum zobaczyć możemy interesującą kolekcję militariów, fibul i wyrobów z gliny pochodzących z tego okresu.
