Powstanie Muzeum

Fotografia czarno-biała. Fasada frontowa tzw. pałacyku gościnnego Branickich w Białymstoku przy ul. Jana Kilińskiego 6, ówczesna siedziba Muzeum Ruchu Rewolucyjnego, przesłonięta z lewej strony gałęziami niskiego drzewa. Budynek w stylu barokowym utrzymany w jasnej kolorystyce. Przed uchylonymi drzwiami dwie kobiety kierujące się do muzeum. Na lewo od wejścia słup informacyjny złożony z trzech sześcianów ustawionych jeden na drugim pod różnymi kątami. Na najwyższym czytelny napis: WYSTAWA.

Początki Muzeum Historycznego sięgają 1962 roku, kiedy to powołano Muzeum Ruchu Rewolucyjnego jako Oddział Muzeum Okręgowego w Białymstoku. Na jego siedzibę przeznaczono pałacyk przy ul. J. Kilińskiego 6. W założeniach programowych przewidywano tworzenie kolekcji przedstawiających historię proletariatu na Białostocczyźnie – muzeum miało stać się „tubą propagandową” PZPR. Pierwszą kierowniczką placówki została Krystyna Sczudło. Następnie funkcję tę pełnili Renata Saniewska, Aleksander Antoniuk, Lucyna Lesisz. Od 2020 roku Piotr Niziołek.

Historia zbiorów

Fotografia czarno-biała. Fragment wystawy czasowej prezentowanej we wnętrzach muzealnych. W centrum gablota z planszą tytułową: „WYSTAWA. Pieniądz papierowy i metalowy Rosji carskiej, okresu rewolucji, RFSRR, ZSRR”. Powyżej, na białych ścianach, sześć czarnych plansz z fotografiami monet rosyjskich. Po prawej i po lewej stronie płaskie gabloty z monetami i banknotami.

W 1975 roku nastąpiła reorganizacja zbiorów w Muzeum Okręgowym w Białymstoku. Kolekcje Muzeum Ruchu Rewolucyjnego oraz Działu Historii zostały połączone i od tego momentu, mimo starego szyldu, w dawnym pałacyku gościnnym Branickich były gromadzone i eksponowane zabytki związane z historią miasta i regionu. Z czasem do zbiorów Muzeum włączony został Gabinet Numizmatyczny, przeniesiony z Działu Sztuki.

Siedziba

Fotografia kolorowa. Fasada frontowa pałacu miejskiego, położonego w Białymstoku przy ul. Warszawskiej 37, siedziba Muzeum Ruchu Rewolucyjnego (obecnie Muzeum Historyczne), częściowo przysłonięta koronami niewysokich drzew, rzucających głębokie cienie. Budynek w stylu secesyjnym z elementami historyzującymi, w kolorze jasnożółtym i białym.

W 1976 roku Muzeum zostało przeniesione do secesyjnej kamienicy przy ul. Warszawskiej 37, „odziedziczonego” po zlikwidowanej Komendzie Powiatowej Milicji Obywatelskiej. Budynek był użytkowany ponad trzydzieści lat przez instytucje, dla których jego historyczna tkanka nie przedstawiała żadnej wartości. Z oryginalnego wystroju wnętrz zachowały się jedynie sztukaterie na sufitach, oryginalna stolarka oraz klatka schodowa z marmurowymi schodami i kutą, żelazną balustradą.

Profil

Fotografia kolorowa. Wnętrze sali ekspozycyjnej w Muzeum Ruchu Rewolucyjnego (obecnie Muzeum Historyczne) przy ul. Warszawskiej 37 w Białymstoku. Liczne grono gości wernisażu wystawy czasowej „KATYŃ” zapoznających się z ekspozycją. Na ścianach czarne plansze z fotografiami portretowymi ofiar zbrodni katyńskiej. W centrum płaskie gabloty.

Transformacja ustrojowa po 1989 roku miała swoje konsekwencje także w sferze kultury. Przede wszystkim zniesiona została cenzura ingerująca także w działalność muzeów. Formalnie Muzeum Ruchu Rewolucyjnego zostało przemianowane na Muzeum Historyczne w 1992 roku. Nowy rozdział w dziejach instytucji rozpoczęty został prezentacją wystawy „Katyń”, zrealizowanej w pięćdziesiątą rocznicę mordu oficerów polskich przez NKWD.